MS (multipl skleroz) hastalığı nedir?

Uluslararası Multipl Skleroz(MS) Federasyonu ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından her yıl Mayıs ayının son Çarşamba günü Dünya MS Günü olarak ilan edilmiştir.

Merkezi sinir sistemi hastalığı olan, beyin ve omuriliğin birçok alanını etkileyen MS, görme bulanıklığı, çift görme, görüntünün kayması gibi görme bozuklukları, bir kolda bacakta ya da her iki bacakta güçsüzlük, yürümede dengesizlik, bir veya iki elde titreme, uyuşma, idrar kaçırma ya da yapamama gibi belirtilerle kendini göstermektedir

Öncesinde dissemine skleroz veya ensefalomiyelit disseminat olarak bilinen Multiple Skleroz kronik ve elden ayaktan düşüren bir hastalıktır. MS beyin ve merkezi sinir sistemini etkiler.

MS otoimmün bir hastalıktır. Yani bağışıklık sisteminiz vücudunuzun herhangi bir bölümünü yabancı olarak tanımlar ve ona karşı savaşır. MS kadınlarda erkeklere oranla 2 kat fazla görülen bir hastalıktır.

Multiple Skleroz beyaz dokudaki yaralara gönderme yapar( skloeroz: Plak veya lezyon olarak bilinir). MS farklı şekillerde kendini gösterebilir ve belirtiler kronik şekilde kendini tekrarlayan ataklar veya yavaşça zaman içerisinde ilerleyen şikayetler olmak üzere değişkenlik gösterir.

MS bir dizi şikayete yol açar. Bu şikayetler;

---Algıda değişiklikler( hipoestezi)
---Kaslarda güçsüzlük
---Anormal kas spazmları
---Hareket aksaklığı
---Dengede durmada zorluklar(ataksia)
---Konuşma bozuklukları(disartiya)
---Yutmada zorluk
---Görme bozuklukları
---Aşırı yorgunluk
---Akut veya kronik ağrılar
---İdrar kesesi ve bağırsaklarda şikayet
---Bilişsel bozukluklar
---Depresyon

Şeklinde sıralanabilir.

MS beyin ve merkezi sinir sisteminde bulunan “beyaz madde” olarak bilinen bölgedeki sinir hücrelerini etkiler. Bu hücreler işlemlerin gerçekleştiği gri maddeler ile vücudun diğer kısımları arasında sinyal taşıma görevi üstlenmiştir. MS hastalığında vücudunuz, antikorları ve beyaz kan hücrelerini beyin ve sinir sisteminizi saran miyelin kılıfında bulunan protein yapılarına karşı yönlendirir. Bu durum kılıfları takiben sinir hücrelerinde iltihap ve hasara yol açar. Sonuç olarak belirli bölgelerde yaralar(skleroz) görülür. Meydana gelen hasar kas koordinasyonunu yavaşlatır, görme duyusunu ve tüm diğer sinirleri etkiler.

Multiple Skleroz öngörülemez bir şekilde ve ani ataklara neden olabilir. Bazı ataklar ise bir takım tetikleyici unsurlar nedeniyle kendini gösterebilir. Genel olarak bu ataklar ilkbahar ve yaz aylarında diğer mevsimlere oranla daha fazla görülür. Grip, nezle ve gastroenterit gibi enfeksiyonlar da atakların görülme ihtimalini artırıcı nedenler olarak sıralanabilir.

Hastalık hafif şekilde veya tamamen kalıcı hareketsizlik şeklinde seyredebilir. Doktorların sürekli devam eden araştırmaları ve çalışmalarına rağmen hastalığın neden ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir.

Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar hastalığın ortaya çıkmasında rol oynasa da kesin olarak nedenine ulaşılamamıştır.

Başlarda MS sadece merkezi sinir sisteminde aksaklıklara neden olur. İleriki seviyelerde ise sinirlerin bulunduğu vücudun herhangi bir bölgesini de etkileyebilir. Düzenli ve gerekli tedavi koşulları sağlanmadığı takdirde MS birçok sakatlık ve bazen de ölüme neden olabilir.